راهورد| گذار از غبار رکود مسکن

راهورد 

گذار از غبار رکود مسکن...

 

دکتر بهرام هوشیار یوسفی| بر پایه آخرین مصاحبه رئیس اتحادیه املاک قزوین، این شهر دومین شهر گران کشور از جهت قیمت مسکن است. مسکن و سرپناه جزو نیازهای اصلی و اولیه انسان محسوب می‏شود و داشتن خانه‌ای مناسب از جمله حقوق شناخته‏شده افراد در سراسر دنیاست؛ همچنان که در اصل سی ویکم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است و دولت موظف شده زمینه اجرای این اصل را فراهم کند. 

اگر بپذیریم که شرایط رکود بر بازار مسکن حکمفرماست، به طرزی باورنکردنی در مراجعه به مشاوران املاک با قیمت‌های عجیب و غریبی مواجه می‏شویم که نوعاً ربط چندانی به شرایط نداشته و به اصطلاح از ماهیت عرضه و تقاضا و رکود تبعیت نمی‏کند. مشاوران معمولاً موضوع را به گردن فروشندگان می‏اندازند. سیکل ترکیبی رکود و تورم در بازاری با قریب یکصد شغل مرتبط، به پایداری اجتماعی لطمه زده و تبعات جبران‌ناپذیری را در پی خواهد داشت. به راستی سرنوشت چرخه «رکود و تورم» و تناوب آن در چهل سال اخیر (با دوره گردش حدود ۵ تا ۷ ساله) به کجا خواهد انجامید و آیا چونان کشورهای توسعه‏یافته رکود در عرصه اقتصاد سرآغاز فعالیت‌های خلاقانه خواهد بود؟ کم کم در گوشه و کنار می‏توان ساختمان‌های نیمه کاره در کنار خیابان ها، آگهی‏های بدون مخاطب فروش املاک و البته کاهش یافتن تولید مصالح منتج از کاهش حجم داد و ستد مسکن را مشاهده کرد. این رکود البته تازگی ندارد و براساس آمار منتشره از سوی وزارت مربوطه، طی بیش از چهار دهه گذشته، ساخت و ساز و به تبع آن خرید و فروش مسکن در دوره‌های سه تا چهار ساله اسیر رکود یا رونق نسبی شده است.

چنان که اشاره شد، مشاوران املاک تقصیر رکود را به گردن فروشندگان می‏اندازند و البته بی راه هم نمی‏گویند؛ قیمت‌ پیشنهادی فروشندگان این روزها در بازار مسکن با توقع قیمتی خریدار تفاوتی فاحش دارد. به عبارت دیگر متوسط قیمت مدنظر فروشنده‌ها به میزان معنی‏داری از میانگین قیمت واحدهای فروش رفته، بالاتر است و این تفاوت مستقیماً از یک سو در توان خرید واحدهای با متراژ کم اخلال ایجاد می‏کند و از دیگر سو خریدار/ سرمایه‏گذار با توان متوسط و بالا را به تعلل در خرید وا می‏دارد. 

رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران نیز اخیراً در گفتگویی با تایید فاصله‌ بین «قیمت‌های واقعی و نرخ‌های پیشنهادی فروش آپارتمان‌» به مشاوران املاک توصیه کرد که با «تشریح قیمت‌های واقعی برای مالکان، زمینه تعدیل قیمت‌های پیشنهادی را فراهم کنند تا این شکاف را از بین ببرند… . فارغ از چالش‌هایی همچون ضعف قدرت خرید و عدم دسترسی به وام مسکن در شرایط فعلی، آنچه می‌‌تواند سد خروج از رکود را بشکند تمرکز واسطه‌های بازار بر تنظیم قیمت پیشنهادی فروشنده با سمت سطح واقعی قیمت مسکن است. مشاوران املاک در این تاکتیک تازه وظیفه دارند قیمت‌های پیشنهادی آن دسته از فروشندگان مسکن را که با توجه به جو روانی دو سال قبل- نقطه اوج جهش قیمت مسکن در بهار ۹۲- بسیار بالاتر از ارزش واقعی واحدهای آنها قیمت‌گذاری می‌‌شود، به سطح واقعی نرخ فروش برسانند...»؛ واقعیت این است که با همدلی در چرخه فروش و پیش‏خرید یا ساخت جایگزین سرمایه‏ای برای فروشندگان حرفه‏ای، این فرصت وجود دارد که واحدهای فروخته‏شده با قیمت واقعی با پیش‏خرید یا سرمایه‏گذاری ساخت با قیمت واقعی جایگزین‏شده،‌ نهایتاً فروشنده حرفه‏ای (که بخش عمده فروشندگان تاثیرگذار را تشکیل می‏دهند) به سود مورد نظر خود برسند.

 راهورد: واژه فارسی معادل تاکتیک (به انگلیسی: Tactic)؛ هرچند ریشه اصلی واژه «تاکتیک» واژه «تک تاخت»، «تک توختن» و «تکتوزی» در زبان پهلوی است، این واژه سپس از طریق ایران به فرهنگ یونانی و رومی (تکتیکوز) و از آنجا به فرهنگ غرب و اروپا با عنوان واژه تاکتیک راه یافته است.