آیتالله عبدالکریم عابدینی در گفت و گوی اختصاصی با قزوین فردا:
برگزاری اجلاس نماز
مانند بارش باران رحمت الهی است
امام جمعه و نماینده ولی فقیه در استان قزوین، برگزاری اجلاس سراسری نماز در این استان را عاملی برای بارش باران رحمت الهی میداند، بارانی که همه مردم استان را مورد لطف خود قرار خواهد داد. وی البته گلهای هم از مسئولان اجرایی این اجلاس دارد؛ چرا که از ائمه جمعه و جماعات برای برنامهریزی و اجرای این اجلاس، دعوت نشده است. با امام جمعه قزوین گفتوگویی اختصاصی انجام داده و در ضمن این فرصت را از دست ندادیم و توصیههایی هم از وی برای امامان جماعت استان گرفتیم که میتواند به ویژه برای ائمه جماعت جوان استان، مانند چراغ راهی برای رسیدن به مقصد باشد.
برای آغاز لطفاً از اهمیت برگزاری اجلاس سراسری نماز در قزوین، بگویید.
اجلاس سراسری نماز هر سال در منطقهای از کشور برگزار میشود. برخی سالها در تهران و سالهایی هم در استانهای مختلف برگزار شده است، برای نمونه پارسال این اجلاس در خوزستان برگزار شد. وقتی اجلاس سراسری نماز در استانی برگزار میشود، نهادهای مردمی و دولتی و تودههای مردم جامعه بسیج میشوند تا در این اجلاس حضور پیدا کنند و امر نماز و اهتمام به مسأله نماز در تمام استان مورد توجه قرار میگیرد. پس برگزاری اجلاس نماز در هر استانی در حقیقت باران رحمت الهی است که به واسطه آن باریدن میکند و به تمام استان لطافت معنوی میبخشد. برگزاری اجلاس سراسری نماز در استان قزوین هم سبب خواهد شد که مردم این استان، مورد لطف و عنایت نماز قرار بگیرند.
آیا از روند برگزاری اجلاس سراسری در استان راضی بودید؟
اقداماتی که برای برگزاری اجلاس سراسری نماز در استان قزوین صورت گرفت، بیشتر جنبه دولتی داشت تا اینکه برنامهریزان بخواهند مساجد و ائمه جمعه و جماعات را درگیر برگزاری این امر مهم کنند؛ تا حدی که ائمه جمعه و جماعات بیشتر در جایگاه میهمان در این اجلاس حضور داشتند و مسئولیتی در برگزاری آن به دوش آنها گذاشته نشد.
البته دولتی بودن برگزاری این اجلاس امری منفی و بد نیست؛ چه بسا قرار بر این است که دستگاههای دولتی همه پای کار باشند و دخیل کردن آنها در برگزاری این اجلاس، مناسب است؛ اما اگر مساجد و ائمه جمعه و جماعات بیشتر درگیر کار میشدند، شاید نتایج بهتری حاصل میشد.
گاهی انتقاداتی مطرح میشود مبنی بر اینکه گرایش جوانان به حضور در نمازهای جماعت مساجد، کم است. این انتقاد را میپذیرید؟
با این نظرها خیلی موافق نیستم. انتقادی که از کاهش گرایش جوانان به مساجد میشود، خیلی درست نیست. البته باید به آمارهای رسمی در این خصوص مراجعه کرد تا نظر درست و قطعی را داد؛ ولی با توجه به مشاهداتم میگویم که حضور جوانان ما در مساجد نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است. ممکن است در زمان برگزاری نماز در مساجد، جوانان در مدارس و دانشگاهها باشند که در این زمان هم در مسجد دانشگاه، حضوری پررنگ دارند. من این را به عینه دیده و به آن معتقدم که وضعیت حضور جوانان در مساجد و نمازهای جماعت، نسبت به گذشته بهتر شده است.
بحث دیگری که مطرح است، نحوه جلب آحاد مردم به مساجد است. برای این موضوع چه توصیهای به ائمه جماعات مساجد دارید؟
امامان جماعت باید به برخی از مسائل توجه بسیار زیادی داشته باشند؛ از جمله اینکه در اعمال و رفتار خود اخلاص داشته باشند و تنها برای رضای خدا قدم بردارند. تمام بزرگانی که در این راه توفیقاتی حاصل کردهاند و تأثیر نفس داشتهاند، از این ویژگی ممتاز برخوردار بودهاند.
مسأله دیگر اینکه امام جماعت غیر از عدالت و امانتداری و ... که جزو مسلمات است و باید از آنها برخوردار باشد، میباید ارتباط مستمر و گستردهای با قرآن داشته باشد. ارتباط با قرآن، سند مشروعیت همه فرایضی است که نماز و اقامه نماز هم جزو آنها هستند؛ قرآنی که معدن حکمت و معرفت علوم الهی است. امام جماعت باید قرآنی باشد و به وسیله قرآن با مردم ارتباط بگیرد. باید پیام خداوند متعال را برای کسانی که در نمازهای جماعت حضور دارند، بازگو کند. در این حالت مردم هم همیشه این احساس را دارند که هدیه الهی قرآن، روزی آنها در نمازهای جماعت میشود.
توصیه دیگر من این است که یک امام جماعت، چه جوان باشد و چه پیر، باید اهل بصیرت باشد و مسائل روز را بداند و با تحلیل درست از وقایع، مسیر را به نمازگزاران نشان دهد. در زمان انقلاب هم همین ائمه جماعات به عنوان مهمترین پایگاههای اطلاعرسانی به مردم، نقش مهمی در ترویج آرمانهای انقلاب داشتند. الان هم انتظار میرود که ائمه محترم جماعات با رصد کردن مسائل پیرامون خود و جهان اسلام و روابط بینالملل، دوستان و دشمنان را شناسایی کنند و به مردم بشناسانند. آنها باید بصیرتافزایی کنند و از نماز جماعت به عنوان ابزاری مهم و بزرگ در امر وحدت، بهره ببرند.
همچنین امام جماعت باید دارای جاذبههای معنوی بسیار باشد. این جاذبه معنوی با استفاده از آیات قرآن و احادیث نبوی و ائمه اطهار(ع) حاصل میشود و رمز دستیابی به آن هم اخلاص است.
مورد آخر هم اینکه ورود کردن امامان جماعت به جریانهای حزبی و گروهی جالب نیست. امام جماعت باید امام همه اقشار مردم باشد؛ البته باید مقابل هر باطلی با قاطعیت فراوان ایستادگی کند؛ ولی نباید حزبی و گروهی عمل کند.
بحث دیگر در خصوص اشاعه فرهنگ نماز، مشاهده برخی کمکاریها در خصوص برگزار نشدن نماز جماعت صبح در مساجد است. در این باره چه نظری دارید؟
متأسفانه اینکه تمامی مساجد ما نماز جماعت صبح را برگزار نمیکنند، تا حدودی درست است که باید در این باره با استفاده از تحلیلهای علمی، ریشهیابی کرد. میتوان این معضل را با برنامهریزیهایی دقیق حل کرد؛ ولی دقت کنید که این موضوع شاید تا 10 سال پیش گستردهتر بود؛ اما از آن زمان تاکنون اقدامات مناسبی در این باره صورت گرفته و خبر دارم که در سطح کشور و همچنین در استان قزوین، مساجد بسیاری هستند که نماز جماعت صبح را برگزار میکنند و امیدوارم این روند افزایشی همچنان ادامه پیدا کند.